Alles over het spoorelement jodium

Soms krijgen wij vragen over jodium in verband met veganistisch eten. Kan je wel genoeg binnen krijgen als je plantaardig eet en hoe doe je dat dan? We kunnen je mogelijke angsten over een voldoende inname van jodium meteen weghalen. Er hoeven namelijk absoluut geen tekorten te ontstaan als je geen dierlijke producten eet!

Zoals al eerder genoemd zijn producten uit de zee vaak rijk aan jodium. Plantaardige bronnen voor jodium zijn zeewier en gejodeerd zout. ^1.2.3. De meeste broden worden gemaakt met gejodeerd bakkerszout, op deze manier krijg je met een boterham al heel wat jodium binnen.

Als veganist kan je daarom voldoende jodium binnen krijgen door te letten op het soort brood dat je eet en door gejodeerd zout te gebruiken in de keuken. Ook kan je af en toe zeewier toevoegen aan je maaltijd (een salade met avocado en bonen bijvoorbeeld), om op die manier je jodiuminname te verhogen. Voldoende jodium betekent voor volwassenen een inname van 150 mcg per dag. ^4. Dit staat gelijk aan ongeveer 6 volkoren boterhammen of een halve gram gedroogd zeewier.

Wat doet jodium?

Nu weet je hoe je voldoende jodium binnen kan krijgen, maar waarvoor is dat eigenlijk belangrijk? Jodium is een zogenaamd spoorelement. Dat wil zeggen dat je er maar heel weinig van nodig hebt maar dat die kleine hoeveelheid heel veel impact heeft op je lichaam. Jodium is belangrijk voor de productie van de schildklierhormonen. Die schildklierhormonen zijn op hun beurt weer nodig voor het behouden van een goed zenuwstelsel, voor een goede stofwisseling en voor een goede groei (bij kinderen).

Een jodiumtekort

Als je te weinig jodium binnen krijgt wordt de productie van het schildklierhormoon aldus verlaagd. Als gevolg hiervan gaat de schildklier trager werken en zwelt hij op. ^1.3. Dit opzwellen doet de schildklier om meer oppervlakte te creëren om meer jodium te kunnen opnemen. ^1. Als de schildklier niet verder kan opzwellen en er nog steeds een tekort is aan jodium, ontstaan symptomen zoals slaperigheid, traagheid, obstipatie en overgewicht. ^1. Bij kinderen kan dit leiden tot een groeiachterstand. ^1.

Te veel jodium

Een hoge jodium inname geeft vaak geen klachten. Als het wel klachten geeft komt dit vaak doordat de schildklier wordt overprikkeld. Dan kunnen klachten ontstaan zoals diarree, gewichtsverlies bij goede eetlust, hartkloppingen en nervositeit. Om dit te voorkomen moet je niet te veel zeewier eten, omdat hier zo ongelofelijk veel jodium in zit. Dit kan dan snel een oorzaak zijn voor een overprikkeling van de schildklier. ^3.

Let dus goed op dat je in ieder geval niet te weinig jodium binnen krijgt, maar te veel is ook niet goed. Zoals eigenlijk alles in het leven: zorg voor een goede balans!

1. Stegeman, N. (2017). Voeding bij gezondheid en ziekte. Noordhoff Uitgevers B.V.
2. Postma-Smeets, A & Van Dooren, C. (2018) Vegetarisch en veganistisch eten. Voedingscentrum.
3. Voedingscentrum. (09-2020) Jodium. Geraadpleegd van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/jodium.aspx?query=jodium.
4. Gezondheidsraad. (2018) Voedingsnormen voor vitamines en mineralen voor volwassenen. Gezondheidsraad.